Unitatis Redintegratio – Dekret o Ekumenizmie Soboru Watykańskiego II.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis Redintegratio #1: „Prawie wszyscy jednak, chociaż w różny sposób, tęsknią za jednym i widzialnym Kościołem Bożym, który by był naprawdę powszechny i miał posłannictwo dla całego świata, aby ten świat zorientował się ku Ewangelii i w ten sposób zyskał zbawienie na chwałę Bożą.”[1]

Na samym początku Dekretu o Ekumenizmie, 2 S-W uczy, że prawie wszyscy tęsknią za prawdziwie powszechnym Kościołem, którego zadaniem jest nawrócenie świata przez Ewangelie. Czym jest naprawdę powszechny Kościół, którego misją jest nawrócić świat do Ewangelii? Jest to oczywiście Kościół katolicki, który jest jedynym prawdziwym Kościołem Chrystusowym. O czym więc mówi Sobór Watykański II? Dlaczego mówi, że prawie wszyscy tęsknią za prawdziwie powszechnym Kościołem Chrystusowym, skoro już go mamy? Odpowiedź jest taka, że ludzie muszą tęsknić za prawdziwym Kościołem katolickim, ponieważ on jeszcze nie istnieje! Dla tych, którzy wątpią, że Sobór Watykański II zaprzeczył tutaj istnieniu Kościoła katolickiego, przytoczymy własną interpretację Jana Pawła II dotyczącą tego fragmentu.

Jan Paweł II, Homilia, 5 grudnia, 1996, mówiąc o modlitwie z niekatolikami: „Kiedy modlimy się razem, robimy to z tęsknoty 'za jednym i widzialnym Kościołem Bożym, który byłby naprawdę powszechny i miał posłannictwo do całego świata, aby ten świat nawrócił się dzięki Ewangelii i w ten sposób uzyskał zbawienie dla chwały Bożej' (Unitatis Redintegratio, 1.).”[2]

Widzimy tutaj, że sam Jan Paweł II potwierdził, że tęsknota za jednym widzialnym Kościołem Chrystusowym jest tęsknotą po obu stronach - katolickiej i niekatolickiej, co oznacza, że w swym Dekrecie o Ekumenizmie (który Jan Paweł II cytował), Sobór Watykański II rzeczywiście tęsknił za jednym powszechnym Kościołem Chrystusowym. W ten sposób zaprzeczył, że Kościół katolicki jest jedynym powszechnym Kościołem Chrystusowym.

Unitatis Redintegratio stwierdza także, że wszyscy ochrzczeni, którzy wyznają, że są „chrześcijanami”, są we wspólnocie (w komunii) z Kościołem i mają prawo do imienia chrześcijanina, nie wspominając jednak o konieczności przejścia na wiarę katolicką dla zbawienia.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis Redintegratio (#3): „Ci przecież, co wierzą w Chrystusa i otrzymali ważnie chrzest, pozostają w jakiejś, choć niedoskonałej wspólnocie (communio) ze społecznością Kościoła katolickiego. Faktem jest, że z powodu rozbieżności utrzymujących się w różnej formie między nimi a Kościołem katolickim czy to w sprawach doktryny, a niekiedy też zasad karności czy odnośnie struktury Kościoła, pełna łączność (communio) kościelna napotyka niemało przeszkód, częstokroć bardzo poważnych, które przełamać usiłuje ruch ekumeniczny. Pomimo to, usprawiedliwieni w wierze otrzymanej w momencie chrztu, należą oni do Ciała Chrystusa, dlatego też zdobi ich należne im imię chrześcijan, a synowie Kościoła katolickiego słusznie ich uważają za braci w Panu.”[3]

Zwróćmy uwagę, że Sobór Watykański II naucza, że członkowie sekt, protestanci i schizmatyckich są we wspólnocie (w komunii) z Kościołem katolickim (chociaż niedoskonałej; częściowej), i braćmi tego Kościoła, z prawem do imienia chrześcijanina. Prawdziwy Kościół naucza, że są oni poza wspólnotą (wykluczeni z komunii) i obcymi jego wiernym. To bezpośrednio przeczy nauczaniu Soboru Watykańskiego II:

Papież Leon XIII, Satis Cognitum (#9), 29 czerwca, 1896: „Taki był zawsze zwyczaj Kościoła i taki sąd za zgodą świętych Ojców, zgodnie z którym wydalano ze społeczności katolickiej i nie dopuszczano do Kościoła kogokolwiek, kto odstąpił nawet w najmniejszym stopniu od nauki proponowanej w autentycznym nauczaniu.”[4]

Poniższy cytat pochodzi z artykułu, który ukazał się w publikacji, która jest szeroko czytana i w pełni zatwierdzona przez sektę, St. Anthony Messenger. Możemy zobaczyć jak dobrze ta publikacja zrozumiała nauczanie Dekretu o Ekumenizmie

Renee M. Lareau, „Vatican II for Gen-Xers”, St. Anthony Messenger, listopad 2005, s. 25: „Unitatis Redintegratio (Dekret o ekumenizmie) i Nostra Aetate (Deklaracja o stosunku Kościoła do religii niechrześcijańskich) pokazały znaczące zmiany w stosunku Kościoła wobec innych religii. Wychodząc z niegdyś zaściankowej instytucji, która upierała się, że nie ma zbawienia poza Kościołem i że Kościół katolicki jest jedynym prawdziwym Kościołem Chrystusowym, ta nowa otwartość umysłu, jest godna podziwu. Unitatis Redintegratio potwierdził, że Kościół obejmuje wszystkich chrześcijan i nie jest ograniczony wyłącznie do Kościoła katolickiego, podczas gdy Nostra Aetate przyznała, że prawda i świętość religii niechrześcijańskich jest dziełem jednego prawdziwego Boga.”[5]

Czy autor źle zrozumiał Sobór Watykański II? Nie, wykazaliśmy, że Unitatis Redintegratio tak właśnie uczy. Zobaczymy teraz, że zaprzecza on temu, że Kościół jest w pełni katolicki i stwierdza, że wyżej wspomniane sekty prowadzą do zbawienia.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis Redintegratio (#4): „Rozbicie między chrześcijanami jest jednak dla Kościoła przeszkodą na drodze do urzeczywistnienia właściwej mu pełni katolickości w tych dzieciach, które przez chrzest wprawdzie do niego przynależą, ale odłączyły się od pełnej wspólnoty (communio). Owszem, samemu Kościołowi utrudnia to w konkretnym życiu wykazać pełną katolickość pod każdym względem.”[6]

Tutaj, w punkcie 4 Dekretu o Ekumenizmie 2 Sobór Watykański zaprzecza, że Kościół Chrystusowy jest w pełni katolicki! Jeśli wierzysz w to, to nie możesz nawet odmówić Apostolskiego symbolu wiary: „Wierzę w … święty Kościół powszechny”. Musiałbyś powiedzieć: „Wierzę w Kościół częściowo powszechny”. Ale dlaczego Sobór Watykański II stwierdza tak niedorzeczną herezję? Powód jest następujący, katolicki oznacza „powszechny”. Jak już widzieliśmy, sobór odrzuca to, że Kościół katolicki jest powszechnym Kościołem Chrystusowym, nauczając, że prawie wszyscy tęsknią za Kościołem powszechnym, jak gdyby on nie istniał.

„Kardynał” Ratzinger, Dominus Iesus (#17), zatwierdzone przez antypapieża Jana Pawła II, 6 sierpnia 2000: „Dlatego Kościół Chrystusowy jest obecny i działa również w tych kościołach, pomimo braku pełnej komunii z Kościołem katolickim, jako że nie uznają one katolickiej nauki o prymacie, który w sposób obiektywny, zgodnie z wolą Bożą biskup Rzymu posiada i sprawuje nad całym Kościołem.”[7]

Religia Soboru Watykańskiego II utrzymuje, że Kościół Chrystusowy jest większy niż Kościół katolicki. Ponieważ Dekret o Ekumenizmie zaprzecza, że Kościół katolicki jest powszechnym Kościołem Chrystusowym, tęskniąc za takim Kościołem, aby zaistniał. Logicznie wynika z tego, że „Kościół” (tj. powszechny Kościół katolicki) nie jest w stanie w pełni urzeczywistnić swojej katolickości / powszechności z powodu „podziałów wśród chrześcijan”. Innymi słowyzgodnie z jasnym nauczaniem soboru podziały między niezliczonymi sektami protestanckimi, wschodnimi i Kościołem katolickim, uniemożliwiają powszechnemu Kościołowi (którego wszyscy heretycy są członkami według S-W 2) pełnego urzeczywistnienia swojej prawdziwej katolickości (powszechności).

Wszystko to jest zdecydowanym potwierdzeniem tego, że sekta naucza, że heretycy i schizmatycy sekty tworzą Kościół Chrystusowy. Słowa soboru na temat powszechności Kościoła Chrystusowego, będącego osłabionym poprzez podziały wśród tych sekt, nie miałyby sensu, jeśli nie twierdziłby, że te sekty są częścią Kościoła Chrystusowego. Wyjaśniwszy to, zacytujemy papieża Klemensa VI oraz papieża Leona XIII, aby obnażyć tą okropną herezję.

Papież Klemens VI, Super quibusdam, 20 września 1351: „ … Po pierwsze pytamy, czy ty i kościół Ormian, który jest tobie posłuszny wierzycie, że wszyscy ci, którzy we chrzcie otrzymali tę samą wiarę katolicką, a następnie odsunęli się od wspólnoty TEGO SAMEGO KOŚCIOŁA RZYMSKIEGO, KTÓRY JEDEN JEDYNIE JEST KATOLICKI, są schizmatykami i heretykami, jeśli pozostają oni uporczywie oddzieleni od wiary tego Kościoła rzymskiego?”[8]

Papież Leon XIII, Satis Cognitum (#9), 29 czerwca 1896: „Taki był zawsze zwyczaj Kościoła i taki sąd za zgodą świętych Ojców, zgodnie z którym wydalano ze społeczności katolickiej i nie dopuszczano do kościoła kogokolwiek, kto odstąpił nawet w najmniejszym stopniu od doktryny podawanej w autentycznym nauczaniu.”[9]

Jak widzimy, heretycy opuszczają Kościół katolicki, nie wpływają na jego powszechność (katolicki znaczy powszechni), sami go po prostu opuszczają. Ale nie jest to zgodne z Dekretem o Ekumenizmie S-W 2:

Michael J. Daley, „The Council’s 16 Documents”, St. Anthony Messenger, listopad 2005, str. 15: „Dekret o Ekumenizmie (Unitatis Redintegratio) pragnie przywrócenia jedności pośród wszystkich chrześcijan, a nie po prostu powrotu do Rzymu. Przyznaje on, że obie strony ponoszą winę za podziały historyczne oraz podaje wytyczne dla działań ekumenicznych.”[10]

Według tego komentatora, sobór naucza, że protestanci i schizmatycy nie są winni opuszczenia Kościoła katolickiego; Obie strony były winne. Czy Daley coś źle zrozumiał? Nie, ta herezja jest filarem nowej Ewangelii:

Idąc dalej, dochodzimy do #3 (punktu trzeciego) Dekretu o Ekumenizmie:

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis redintegratio (#3): „Ponadto wśród elementów, dzięki którym Kościół się buduje i ożywia, niektóre, do tego liczne i znamienite mogą istnieć poza widocznym obrębem Kościoła katolickiego, jak: spisane słowo Boże, życie w łasce, wiara, nadzieja, miłość oraz inne wewnętrzne dary Ducha Św. oraz widzialne elementy: wszystko to, co pochodzi od Chrystusa i do Niego prowadzi, należy słusznie do jedynego Kościoła Chrystusowego.”[12].

Tutaj znajdujemy kolejną herezję Dekretu o Ekumenizmie. Twierdzi on, że „życie w łasce” (łaska uświęcająca / usprawiedliwienie) istnieje poza widocznymi granicami Kościoła katolickiego. To jest bezpośrednio sprzeczne z uroczystym nauczaniem papieża Bonifacego VIII w bulli Unam Sanctam.

Papież Bonifacy VIII, Unam Sanctam, 18 listopada 1302: „Przymuszani wiarą, zobowiązani jesteśmy wierzyć i utrzymywać, że jest jeden, święty, katolicki i apostolski Kościół. I stanowczo wierzymy oraz wyznajemy, że poza nim nie ma zbawienia ani odpuszczenia grzechów, zgodnie z tym co mówi Oblubieniec [Kościoła] w Pieśni nad Pieśniami [Pnp 6:8]: 'Jedna jest gołębica moja, doskonała moja'”[13]

Sobór zaprzeczył dogmatowi, że nie ma odpuszczenia grzechu poza Kościołem katolickim twierdząc, że można posiadać życia w łasce (które obejmuje odpuszczenie grzechów) poza nim. W tej samej części Dekretu o Ekumenizmie jest jeszcze jedna herezja. S-W 2 otwarcie stwierdza, że te wspólnoty, o których mowa są środkami zbawienia.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis redintegratio (#3): „Same te Kościoły i odłączone wspólnoty, choć w naszym przekonaniu podlegają brakom, nie są jednak pozbawione znaczenia i wagi w tajemnicy zbawienia. Duch Chrystusa nie wzbrania się przecież posługiwać nimi jako środkami zbawienia, których moc pochodzi z samej pełni łaski i prawdy, powierzonej Kościołowi katolickiemu.”[14]

To jest jedna z najgorszych herezji Soboru Watykańskiego II. Stanowi to odrzucenie dogmatu Poza Kościołem Katolickim nie ma Zbawienia.

Papież Święty Pius X, Editae saepe (#29), 26 maja 1910: „… Kościół posiada jako jedyny poprzez swoje Magisterium (nieomylny autorytet nauczycielski) władzę do zarządzania jak i uświęcania społeczeństwa. Poprzez swoich ministrów jak i oddanych (każdy na swoim stanowisku, w swoim obrębie) dostarcza ludzkości środki przystosowane do poszczególnych ról, niezbędne w drodze do zbawienia   .”[15]

Papież Eugeniusz IV, Sobór Florencki, „Cantate Domino”, 1441, ex cathedra: „[Święty  Kościół Rzymski] Mocno wierzy, wyznaje i głosi: że nikt z tych, co są poza Kościołem katolickim, nie tylko poganie, ale i Żydzi, heretycy i schizmatycy, nie mogą stać się uczestnikami życia wiecznego, ale pójdą „w ogień wieczny, przygotowany diabłu i jego aniołom”, jeśli przed końcem życia nie będą do niego włączeni …”[16]

W Dekrecie o Ekumenizmie S-W 2 naucza również, że niekatolicy są świadkami Chrystusa (składają świadectwo o Chrystusie) przelewając swą krew. Poniższy fragment sugeruje, że są święci i męczennicy w kościołach niekatolickich, co jest herezją.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis redintegratio #4: „Z drugiej strony muszą katolicy z radością uznać i ocenić dobra chrześcijańskie płynące ze wspólnej ojcowizny, które się znajdują u braci od nas odłączonych. Słuszną i zbawienną jest rzeczą uznać Chrystusowe bogactwa i cnotliwe postępowanie w życiu drugich, którzy dają świadectwo Chrystusowi, czasem aż do przelania krwi.”[17]

Opierając się na tym nauczaniu, Jan Paweł II wielokrotnie powtarzał i rozszerzał tę herezję.

Jan Paweł II, Ut Unum Sint (#1), 25 maja 1995: „Odważne świadectwo licznych męczenników naszego stulecia, należących do innych także kościołów i wspólnot kościelnych, które nie są w pełnej komunii z Kościołem katolickim, nadaje nową moc wezwaniu Soboru i przypomina nam o obowiązku przyjęcia i wprowadzenia w czyn jego zalecenia.”[18]

Jan Paweł II, Ut Unum Sint (#84), 5 maj, 1995: „Niepełna jeszcze komunia naszych wspólnot jest już w rzeczywistości — choć w sposób niewidzialny — włączona na trwałe w pełną komunię świętych, to znaczy tych, którzy zakończywszy życie wiernie w łasce, znajdują się dziś w komunii Chrystusa uwielbionego. Ci święci wywodzą się z wszystkich kościołów i wspólnot kościelnych, które otworzyły im drogę do komunii zbawienia.”[19]

Kościół katolicki dogmatycznie naucza, że poza Kościołem nie ma męczenników (fanatycy oddają życie broniąc błędów, męczennik umiera za prawdę).

Papież Pelagiusz II, List (2) Dilectionis vestrae, 585: „Nie mogą pozostać z Bogiem, ci, którzy nie chcieli być w zgodzie z Kościołem; choćby spłonęliby w płomieniach, czy stracili życie rzuceni na pożarcie dzikim zwierzętom, nie zdobędą korony wiary, ale karę za ich obłudę, nie czeka ich chwała ostateczna, lecz wieczną rozpacz. Taki człowiek może zostać skazany na śmierć; ale nie może być nagrodzony przez Pana.”[20]

Papież Eugeniusz IV, Sobór Florencki, Cantate Domino, Sesja 11, 4 lutego 1442: „… nikt - jakichkolwiek by jałmużn nie udzielał, nawet gdyby dla imienia Chrystusa przelał swą krew - nie może być zbawiony, jeśli nie pozostaje w łonie Kościoła katolickiego i w jedności z nim.”[21]

W Dekrecie o Ekumenizmie S-W 2 naucza, że wschodni heretycy i schizmatycy pomagają Kościołowi wzrastać.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis redintegratio (#13-15): „Oczy swoje zwracamy na dwie zasadnicze kategorie rozłamów, godzących w jedność bezszwowej tuniki Pana Jezusa. 
Pierwsze rozłamy miały miejsce na Wschodzie: czy to na tle zaprzeczenia orzeczeniom dogmatycznym Soborów Efeskiego i Chalcedońskiego czy też w późniejszym okresie na skutek rozerwania wspólnoty (communio) między wschodnimi patriarchatami a Stolicą Rzymską … Powszechnie również wiadomo z jakim przywiązaniem chrześcijanie wschodni sprawują liturgiczne obrzędy… Dlatego przez sprawowanie Eucharystii Pańskiej w tych poszczególnych Kościołach buduje się i rozrasta Kościół Boży, a przez koncelebrację (odprawianie mszy przez więcej niż jednego kapłana) przejawia się ich wspólnota (communio).”[22]

Kościół katolicki naucza, że heretycy są bramami piekła.

Papież Wigiliusz, Sobór Konstantynopolitański II, 553: „Przyjęliśmy te rozporządzenia z największą pilnością, mając w pamięci obietnice poczynione pod adresem świętego Kościoła oraz [Tego], który powiedział, że „bramy piekielne go nie przemogą”- to znaczy siejące śmierć języki heretyków … Jednocześnie oddajemy diabłu, ojcu kłamstwa: niepohamowane języki heretyków, ich pisma w najwyższym stopniu bezbożne oraz samych heretyków, którzy w swej niegodziwości trwali aż do śmierci.”[23]

Papież święty Leon IX, In terra pax hominibus, 2 września 1053, Do „ojca” wschodniego prawosławia Michała I Cerulariusza, Rozdział 7: „Kościół święty zbudowany na skale, to jest na Chrystusie, oraz na Piotrze czy Cefasie, synu Jana, który pierwotnie był zwany Szymonem, ponieważ nigdy nie będzie pokonany przez bramy piekielne, to znaczy przez dysputy heretyków, które prowadzą próżnych do zagłady.”[24]

Kolejną herezją, która zajmuje znaczące miejsce w Dekrecie o Ekumenizmie , jest nieustanny wyraz szacunku dla członków religii niekatolickich.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis redintegratio (#3): „W następnych zaś wiekach zrodziły się jeszcze większe spory a niemałe społeczności odłączyły się od pełnej wspólnoty (communio) z Kościołem katolickim, często z winy jednej i drugiej strony. Tych zaś, którzy obecnie rodzą się w takich społecznościach i przepajają się wiarą w Chrystusa, nie można obwiniać o grzech odłączenia. A Kościół katolicki otacza ich braterskim szacunkiem i miłością.”[25]

Kościół katolicki nie patrzy z szacunkiem na członków religii niekatolickich. Kościół działa na rzecz ich nawrócenia i ma nadzieję, że tak będzie ale potępia i wyklina jako członków heretyckich sekt tych, którzy odrzucają nauczanie katolickie:

Papież Innocenty III, Sobór laterański IV, 1215, Konstytucja 3, O heretykach: „Ekskomunikujemy oraz obejmujemy anatemą każdą herezję powstającą przeciwko świętej, ortodoksyjnej i katolickiej wierze, którą przedstawiliśmy powyżej. Potępiamy wszystkich heretyków: pod jakimkolwiek imieniem by występowali. Wprawdzie różne mają oblicza ale ogony ze sobą nawzajem splątane, ponieważ wszyscy są do siebie podobni pod względem próżności.”[26]

Papież Pelagiusz II, List (1) Quod ad dilectionem, 585: „Jeśli ktoś jednak proponuje, wierzy albo ośmiela się uczyć niezgodnie z tą wiarą niech wie, że jest potępiony a także wyklęty, zgodnie z opinią tych samych Ojców.”[27]

Sobór Konstantynopolitański I, 381, Kanon 1: „… należy też przeklnąć każdą herezję a szczególnie herezję eunomian czyli anomejczyków, arian lub eudoksjan i pół-arian czyli pneumatomachów, a także [herezję] sabelian, marcelian, fotynian i apolinarystów.”[28]

Dekret o Ekumenizmie S-W 2 również naucza, że w sprawach teologicznych trzeba traktować niekatolików na równych zasadach.

Deklaracja Soboru Watykańskiego II Unitatis redintegratio (#9): „Należy się zapoznać z duchem braci odłączonych … Do osiągnięcia tego wielce są pomocne zebrania z udziałem obu stron, dla omówienia głównych kwestii teologicznych. Gdzie by każdy występował jako równy wśród równych, byle tylko ich uczestnicy, pozostający pod nadzorem biskupów byli naprawdę rzeczoznawcami.”[29]

Proszę zwrócić uwagę jak tekst Dekretu o Ekumenizmie został potępiony przez encyklikę papieża Piusa XI właśnie przeciwko ekumenizmowi. S-W 2 zaleca by Kościół debatował z heretykami na szczeblu równości podczas gdy papież Pius XI charakteryzuje heretyków jako domagających się właśnie tego! Kiedy ktoś dostrzega ten niewiarygodny tupet, z którym Sobór Watykański II zaprzecza nauczaniu magisterium, można tylko zapytać: czy to nie sam szatan pisał te dokumenty?

Papież Pius XI, Mortalium Animos (#7), 6 stycznia 1928, mówiąc o heretykach: „W międzyczasie oświadczają, że chcą wprawdzie rokować z Kościołem Rzymskim, lecz z zastrzeżeniem równości wzajemnych praw, to znaczy jako równouprawnieni”[30]

Przypisy:

[1] Decrees of the Ecumenical Councils, 1990, Vol. 2, p. 908.

[2] http://www.vatican.va/holy_father/john_paul_ii/homilies/1996/documents/hf_jp-ii_hom_19961205_santi-andrea-gregorio_en.html

[3] http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[4] The Papal Encyclicals, by Claudia Carlen, Raleigh: The Pierian Press, 1990, Vol. 2 (1878-1903), p. 393.

[5] Renee M. Lareau, “ Vatican II for Gen-Xers,” St. Anthony Messenger, November 2005, p. 25.

[6] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 912.
http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[7] Cardinal” Ratzinger, Dominus Iesus #17, approved by John Paul II, Aug. 6, 2000.

[8] Denzinger 570a.

[9] The Papal Encyclicals, Vol. 2 (1878-1903), p. 393.

[10] Michael J. Daley, “The Council’s 16 Documents” St. Anthony Messenger, Nov. 2005, p. 15.

[11] http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[12] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 910.
http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[13] Denzinger 468.

[14] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 910.
http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[15] The Papal Encyclicals, Vol. 3 (1903-1939), pp. 121-122.

[16] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 578; Denzinger 714.

[17] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 912.
http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[18] The Encyclicals of John Paul II, Huntington, IN: Our Sunday Visitor Publishing Division, 1996, p. 914.
http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25051995_ut-unum-sint.html

[19] The Encyclicals of John Paul II, p. 965.
http://w2.vatican.va/content/john-paul-ii/pl/encyclicals/documents/hf_jp-ii_enc_25051995_ut-unum-sint.html

[20] Denzinger 247.

[21] Denzinger 714

[22] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, pp. 915-916.
http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[23] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 113.

[24] Denzinger 351.

[25]  http://www.vatican.va/archive/hist_councils/ii_vatican_council/documents/vat-ii_decree_19641121_unitatis-redintegratio_en.html

http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[26] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 233.

[27] Denzinger 246.

[28] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 1, p. 31.

[29] Decrees of the Ecumenical Councils, Vol. 2, p. 914.
http://ptm.rel.pl/czytelnia/dokumenty/dokumenty-soborowe/sobor-watykanski-ii/145-dekret-o-ekumenizmie-unitatis-redintegratio.html

[30] The Papal Encyclicals, Vol. 3 (1903-1939), p. 315.